Hà Nội của tôi là ngõ nhỏ phố nhỏ, là sự chen chúc, là tiếng rao vang lanh lảnh. Với những người con đã chót say lòng với mảnh đất thủ đô thì có lẽ đã không còn lạ lẫm gì với một nơi phố hẹp, xen kẽ là những con ngõ mà ở đó, người dân mưu sinh, buôn bán, là nơi tuổi thơ ùa về trong những kí ức về dáng mẹ ta xưa nặng vai quang gánh, là nơi bạn bè khoác vai nhau trong những buổi trưa hè.
Ngõ mà như phố. Người dân Hà Nội luôn biết cách tận dụng mọi ngõ ngách để làm hàng quán kinh doanh. Ẩn trong những con ngõ ấy là những hàng cháo, hàng phở, hàng tạp hóa san sát nhau, người đi kẻ lại nườm nượp cứ nghiêng bên này, ngó bên nọ mà không hề có bất cứ một sự cáu gắt nào. Tôi còn nhớ một lần được thưởng thức bún đậu trong một con ngõ nhỏ gần Hồ Gươm, tuy là nó không phải ngõ Phất Lộc chứ danh, nhưng cũng đủ để tôi thấy đời sống ngõ-phố tất bật, hối hả đến nhường nào. Mặc cho sự nóng nực, chật trội và vội vã ấy, chúng tôi vẫn cùng nhau thưởng thức món bún đậu mắm tôm trong một không khí thoải mái, không có một sự khó khăn, bất ổn nào. Có lẽ, với một người như tôi, được cảm nhận nét đẹp những con ngõ, rồi ngồi cùng đám bạn nhai nhồm nhoàm những miếng đậu thơm lừng cũng là đã đủ xua tan mọi mệt dọc.
Ảnh : Do H Nam - FILM PHOTO CLUB
Đâu chỉ vậy, ngõ còn là chứng nhân của biết bao trận bóng nảy lửa, biết bao tiếng cười đùa ríu rít của đám nhỏ mỗi lần đi học về. Con ngõ ấy chúng nó đi qua bao lần mà có bao giờ để ý đâu, vô hình chung con ngõ gắn với tuổi thơ chúng nó khăng khít kì diệu đến thế. Mỗi buổi chiều chủ nhật, con ngõ lại rộn rã tiếng cười, đám trẻ con thi nhau chạy nhảy, nô đùa, đôi lúc cũng làm tôi phát bực. Nhưng cứ mỗi lần định đánh đuổi chúng nó, thì mình lại nhớ lại tuổi thơ mình ngày nào cũng như vậy, ham vui theo chúng bạn, có bao giờ chịu nghe lời người lớn đâu. Rồi đến những ngày mưa, ngõ nhỏ mà thấp nên nước cứ thế dâng lên như sông như suối. Đám trẻ lại gấp những con thuyền nhỏ thả trôi theo cái dòng nước đục ngầu ấy, để dòng nước đưa thuyền ra tận cửa ngõ rồi lặn đâu mất.
Ngõ còn là nơi in dấu chân những người mẹ lận đận, long đong kiếm từng đồng nuôi gia đình. Bóng dáng người mẹ dường như lọt thỏm trong căn ngõ ấy, liêu xiêu liêu xiêu theo dáng chiều đổ bóng trên lưng, không khỏi khiến những người dù khó tính nhất không khỏi xúc động. Mẹ tôi thường nói: "Con mà không biết gì về đường phố Hà Nội cứ hỏi bà ngoại, bà đã từng đi buôn gạo khắp ngõ ngách của cái đất thủ đô này rồi." Rồi tôi trầm ngâm tưởng tượng ra cảnh dáng người bà ngoại tôi vất vả ngược xuôi khắp nơi, rồi lại trở về với đàn con, lận đận, nhỏ bé trong con ngõ bỗng chốc hóa khổng lồ ấy, mình càng thêm chân quý người mẹ, người bà của mình hơn.
Có thể nói, ngõ đã trở thành một điểm nhấn ấn tượng của Hà Nội, không chỉ bởi vì cái nét đẹp sâu hun hút của nó, mà nó gắn với mỗi người với từng kỉ niệm riêng, từng dòng kí ức riêng. Ở đó, dân Việt ta góp công tạo nên một ngõ - phố đi liền với một nét đẹp trong những hành động tưởng chừng như bình thường nhưng lại gây ấn tượng mạnh trong lòng những người con Hà Nội
