Cắt tóc vỉa hè

Trong chuỗi bài viết về những thứ đang dần chìm vào quên lãng, cùng với "loa phường", "xích lô", hôm nay tôi muốn nói về cái công việc cắt tóc vỉa hè. 

Thú thật, mãi đến 5 năm đổ lại đây tôi mới quen vào một cửa hàng hớt tóc tử tế để "tân trang" lại cái đầu mình. Trước khi biết đến 30Shine, Liem Barber, v.v thì tôi chỉ thích ghé tạm vào vài sạp nhỏ bên lề đường cho nhanh và tiện. Sự bày trí ở những sạp này vô cùng đơn giản, chỉ cần một gương, một chiếc bàn nhỏ, vài ba cái ghế và bộ dụng cụ là đã đủ để sẵn sàng phục vụ mọi khách hàng. Thợ cắt tóc vỉa hè thường hành nghề ở những nơi có thân cây lớn, tiện cho việc đặt bàn, đặt gương và che nắng. Một cung đường có thể có đến năm sáu thợ đứng ở những tán cây khác nhau, ấy vậy mà họ thường rất hòa thuận, hiếm khi tranh giành khách. Có lẽ vì chủ yếu khách ở đây là những người quen, không quan trọng việc tạo kiểu, nên hợp với cách cắt của ai thì họ sẽ chỉ đến với người ấy. Dù rằng đồng lương ít ỏi, nhưng những người thợ cắt tóc luôn kiên trì bám trụ với nghề. Dường như, đấy không còn là nghề nghiệp thông thường nữa mà đã trở thành niềm đam mê của họ, dứt ra cũng không được. 

Đối với riêng tôi, cắt tóc vỉa hè là một cái thú vui. Được bố chở đi cắt tóc từ khi bé, tôi vẫn nhớ như in cái góc nhỏ quen thuộc ấy, tán lá bàng rộng đủ che cả một vùng trời. Mỗi lần tôi đến, chú thợ cắt tóc lại nở một nụ cười đôn hậu, đón tôi vào chỗ ngồi. Khoác lên mình chiếc áo phủ rộng thùng thình, tôi thoải mái ngồi yên dưới tán cây mát dịu ấy, tin chắc rằng giao mái tóc cho chú ấy là một quyết định đúng đắn. Chiếc tông đơ chạy trên đầu, tiếng cây kéo loạch xoạch nhanh thoăn thoắt hòa cùng với tiếng xe cộ inh ỏi qua lại như thành bản nhạc đường phố đầy chất thơ. Vừa cắt tôi vừa trò chuyện với chú thợ, vẫn những câu chuyện cũ rích từ ngày này qua tháng khác, nhưng mỗi lần nói chuyện lại cảm thấy thật lạ lẫm, gần gũi và thân thương. Ba mươi phút trôi qua thật nhanh, chuyện kể chưa hết thì đầu đã xong từ bao giờ. Tôi giơ tay chào tạm biệt chú và lại hẹn lần tiếp theo. Nhưng cứ vậy, tôi không nhớ nổi lần cuối cùng mình cắt chú là khi nào. Chỉ biết rằng sau này càng ngày càng lựa chọn cắt tóc ở những salon tóc gần hơn, mát mẻ hơn. Ở những salon tóc ấy, tôi chả thể tìm lại những cảm xúc ngày xưa. Không còn là không khí của phố phường nữa, salon toàn là mùi dầu gội, mùi nước hoa. Có lẽ, cắt tóc vỉa hè đã trở thành một hình ảnh gì đó độc nhất, khó lòng mà thay thế. 

Năm tháng qua đi cũng đang dần cuốn mất cái nghề vui mà lạ này. Sau chiến dịch vỉa hè, Hà Nội tuy vẫn còn những chỗ cắt tóc, nhưng không nhiều như xưa nữa. Tôi cũng có dịp tìm lại góc nhỏ tuổi thơ ấy, nhưng cũng không còn gặp chú. Nghe đâu bảo là chú về quê chăm sóc gia đình và đi chữa bệnh, rồi cũng xa rời cái nghề "vít đầu vít cổ" này chuyển sang nghề khác. Nghĩ cùng buồn, nhưng thời thế là vậy. Xã hội ngày một nâng cao, thì những thứ xưa cũ cùng dần phai nhạt đi. Dù thế nào chăng nữa, hình ảnh cái bàn, cái gương ở dưới gốc cây vẫn sẽ mãi mãi in sâu trong tâm trí tôi là một ký ức đẹp của tuổi thơ và đồng thời cũng là một hình ảnh đẹp, đậm chất hơi thở phố phường Việt Nam.